De vzw Oikonde Leuven werd in 1969 opgericht als een vrijwilligersorganisatie die wou ijveren en concrete initiatieven wou nemen voor de integratie van thuislozen. Op 1 januari 2014 stopte de concrete werking van Oikonde Leuven, en ze werd overgedragen naar de nieuwe organisatie ‘Pleegzorg Vlaams-Brabant en Brussel’. U treft meer aan over die werking in het algemeen op http://www.pleegzorgvlaamsbrabantenbrussel.be en over het aanbod voor volwassenen in het bijzonder op http://www.pleegzorgvolwassenen.be.
Het woord oikonde is Grieks voor ‘op weg naar huis’. Het woord werd geplukt uit een vers in de Ilias van Homeros: “Hoezeer tracht ik ernaar –tot zelfs hele nachten lang – om samen met anderen op weg te gaan naar huis”. Voor thuislozen en kansarme medemensen een ‘thuis’ maken als middel naar integratie, naar heil en heling… Daar ging het voor de stichters over.
‘Relationele armoede’ is voor veel mensen een cruciale probleem, ‘integratie’ een cruciaal doel en ‘kleinschalige opvang door vrijwilligers in een gewoon-huis-in-de-rij’ een cruciaal middel in de (niet zelden nog moeizame) zoektocht naar heling en welzijn.
Eind 1969 werd een eerste huis gehuurd en woonden de eerste vrijwilligers samen met de eerste ‘gasten’. Er kwamen Oikonde-huizen voor thuislozen en ex-gevangenen, voor ex-psychiatrische patiënten en mensen met een beperking. En wat later werd het Crisisopvangcentrum uit de grond gestampt, waar daklozen gedurende twee maanden konden verblijven, en in diezelfde periode ontstond ook de werking met pleeggezinnen en steungezinnen voor personen met een handicap.
Vanaf 1971 konden ook de eerste vrijgestelden aangeworven worden om de werking te ondersteunen en te versterken. Tekenend vanaf dan - in alle woon- en begeleidingsformules van Oikonde Leuven - was dat professionelen en vrijwilligers intensief samenwerkten rond de zorg van kwetsbare mensen. Relationele omkadering en ondersteuning werd als een cruciaal therapeutisch middel gehanteerd en vrijwilligers waren in dat proces cruciale actoren. In het Oikonde Nieuws, het tijdschrift van Oikonde kon je lezen: “Het is juist de gesmeerde samenwerking tussen professionelen en vrijwilligers die aan de zorgverlening een turbo-effect geeft”. De therapeutische kracht van Oikonde Leuven schuilde altijd in het intense en respectvolle samenspel tussen de ‘gast’, de beroepskracht en de vrijwilliger.
Het Oikonde Nieuws was een gratis welzijnstijdschrift dat vier keer per jaar verscheen op meer dan 3000 exemplaren. Op een positief-kritische manier wou het rapporteren over evoluties binnen het welzijnswerk en binnen de samenleving. Het was de evocatie van de tweede missie die Oikonde zichzelf had opgelegd, namelijk dat een welzijnsorganisatie niet alleen aan individuele hulpverlening moet doen, maar ook - vanuit haar ‘uitkijktoren’ in het kwetsbare hart van de samenleving - de plicht heeft om daarover te rapporteren en zo mee te bouwen aan een meer zorgzame samenleving.
In 1994 leed Oikonde een eerste aderlating: bij decreet werd de werking met thuislozen en ex-gevangenen enerzijds én het Crisisopvangcentrum anderzijds overgeheveld naar de nieuw opgerichte Centra voor Algemeen Welzijnswerk (CAW’s) en 20 jaar later zou ook het laatste bastion, de Dienst voor Pleegzorg, weerom bij Vlaams decreet opgaan in een nieuw geheel.
Door de jaren heen heeft Oikonde Leuven een specifieke en behoorlijk eigen-zinnige visie ontwikkeld op zorg, welzijn en samenleving. De vzw zelf is niet opgeheven en biedt zo een kans en een kader om de geest-drift van Oikonde levend te houden en blijvend door te geven.
Vandaag hebben zich rond Oikonde Leuven, die als dusdanig geen professionele medewerkers meer telt en geen zorgverlening meer biedt, een netwerk verenigd van vroegere vrijwilligers, medewerkers en sympathisanten die blijven geloven in de ‘spirit van Oikonde’. Samen willen zij opnieuw een injectie geven naar een meer zorgzame samenleving.
Daartoe is ‘De Megafoon’ in het leven geroepen.
Door ‘bewogen en betrokken initiatieven’ te stimuleren wil ‘De Megafoon’ bijdragen tot meer verbondenheid en solidariteit, tot meer verzoeting en hoop in de samenleving.